Rekonstrukcja historyczna nieodbytej polskiej prapremiery z 1934 roku

„Nie jest sztuka nasza, jakby się to pozornie wydawało, wydaniem sądu, gdyż do tego prawa rościć sobie nie możemy, ale jedynie scenicznym ujęciem – może scenicznym reportażem – całokształtu zjawiska i wytworzonych wokół niego poglądów. Pozwolimy sobie wyrazić nadzieję, że konstrukcja naszej sztuki ułatwi publiczności zorjentowanie się w niektórych zagadnieniach politycznych, czego nie może dać publicystyka polityczna, nie zawsze dla szerszych warstw dostępna.”

Tadeusz Gierut i Roman Ściślak

„Pożar Reichstagu” to utwór dramatyczny napisany w reakcji na wstrząsający opinię publiczną niemal całego ówczesnego świata fakt pożaru gmachu parlamentu Rzeszy w Berlinie w nocy z 27 na 28 lutego 1933 roku. Spalenie budynku parlamentu niemieckiego, o które oskarżeni zostali komuniści, a którego okoliczności do dziś dnia nie zostały jednoznacznie wyjaśnione, stało się decydującym krokiem na drodze do pełnego przejęcia władzy w Republice Weimarskiej przez NSDAP i jej przekształcenie w monopartyjne policyjne państwo totalitarne. W oczach autorów tej nigdy nie wystawianej kroniki dramatycznej, zakomponowanej w kilku obrazach i scenach (czerpiącej inspirację między innymi z teatru szekspirowskiego, brechtowskiego czy bulwarowej dramy mieszczańskiej), historyczny fakt spalenia Reichstagu staje się symbolem nadchodzącej groźby zakłócenia porządku rozwoju świata, a twórcom spektaklu pozwala przyjrzeć się mechanizmom rodzącej się faszystowskiej dyktatury.